ભારતના રાષ્ટ્રપતિ રાજ્યના વડા અને ભારતના પ્રથમ નાગરિક છે, તેમજ ભારતીય સશસ્ત્ર દળોના કમાન્ડર-ઇન-ચીફ છે. રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી ઈલેક્ટોરલ કોલેજના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે, જે ભારતીય સંસદના બંને ગૃહો (લોકસભા અને રાજ્યસભા)ના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને 29 રાજ્યો અને બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની વિધાનસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યોથી બનેલી હોય છે. . રાષ્ટ્રપતિ પાંચ વર્ષની મુદતની સેવા આપે છે અને બિન-સળંગ ટર્મ માટે ફરીથી ચૂંટાઈ શકે છે.
રાષ્ટ્રપતિની જવાબદારીઓમાં શામેલ છે:
કાર્યકારી: રાષ્ટ્રપતિ ભારતીય સશસ્ત્ર દળોના સર્વોચ્ચ કમાન્ડર-ઇન-ચીફ છે અને તેમની પાસે સૈન્ય, નૌકાદળ અને વાયુસેનાના વડાની નિમણૂક કરવાની સત્તા છે. રાષ્ટ્રપતિ પાસે માફી, રાહત અને રાહત આપવાની અને અમુક કેસોમાં સજાને માફ કરવાની, સ્થગિત કરવાની અથવા ઓછી કરવાની સત્તા પણ છે.
લેજિસ્લેટિવ: રાષ્ટ્રપતિ પાસે ભારતીય સંસદના બંને ગૃહોના સત્રોને બોલાવવાની અને સ્થગિત કરવાની અને લોકસભાને વિસર્જન કરવાની સત્તા છે.
ન્યાયિક: રાષ્ટ્રપતિને માફી, રાહત, રાહત અને સજાની માફી આપવા અથવા કોઈપણ ગુના માટે દોષિત વ્યક્તિની સજાને સ્થગિત, માફી અથવા ઘટાડવાની સત્તા છે.
નિમણૂક: રાષ્ટ્રપતિ પાસે વડાપ્રધાન, સુપ્રીમ કોર્ટ અને હાઈકોર્ટના ન્યાયાધીશો, કોમ્પ્ટ્રોલર અને ઓડિટર જનરલ અને રાજ્યોના ગવર્નરો સહિત ભારત સરકારના કેટલાક મુખ્ય અધિકારીઓની નિમણૂક અથવા દૂર કરવાની સત્તા છે.
પ્રતિનિધિત્વ: રાષ્ટ્રપતિ રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અને વિદેશી રાજદ્વારીઓ અને રાજ્યના વડાઓને પ્રાપ્ત કરે છે.
કટોકટીની સત્તાઓ: રાષ્ટ્રપતિ પાસે બાહ્ય આક્રમણ અથવા આંતરિક વિક્ષેપથી ભારત અથવા તેના ભાગની સુરક્ષા માટે જોખમની સ્થિતિમાં કટોકટીની સ્થિતિ જાહેર કરવાની સત્તા છે.
રાષ્ટ્રપતિ વડાપ્રધાનની સલાહ પર કાર્ય કરે છે, જે સરકારના વડા છે અને લોકસભામાં શાસક પક્ષ અથવા ગઠબંધનના નેતા છે અને અન્ય મંત્રીઓ છે. રાષ્ટ્રપતિ રાજ્યસભાના હોદ્દેદાર અધ્યક્ષ તરીકે પણ કાર્ય કરે છે, અને જ્યારે તે મળે છે ત્યારે સંસદનો એક ભાગ હોય છે.
0 ટિપ્પણીઓ